اهمیت کفش در کوهنوردی
دانستن نکات کلیدی و مهم در مورد ملزومات کوهنوردی چه برای کسانیکه از کوهنوردی برای گذران اوقات فراغت خود و برای سرگرمی و نه بصورت تخصصی بهره می‌برند و چه برای کسانیکه کوهنوردی را به عنوان رشته‌ای تخصصی دنبال می‌کنند ضرورت دارد.
یکی از مهمترین و اساسی‌ترین این لوازم کفش کوهنوردی است.که در این مطلب به بررسی برخی از انواع کفش‌های کوهنوردی می پردازیم. به منظور پیشگیری از آسیب‌ها یا صدمات احتمالی و همچنین تاثیر جنس و کیفیت کفش در کیفیت و کمیت کوهنوردی باید به کفش به مثابه یک وسیله بسیار مهم در انجام این ورزش توجه کرد.
از زمان‌های بسیار گذشته انسان به این وسیله توجه کرده است و صورت ابتدایی آن از چرم طبیعی ساخته می‌شده که بسته به موقعیتی که کوهنورد در آن قرار میگرفت نیاز بود لایه ها افزایش پیدا کند. به دلیل سنگینی لایه‌ها با افزایش ضخامتشان و مشکلات مشابه کارایی خود را از دست داده است و امروزه شرکت‌هائی که در زمینه تولید این محصولات فعالیت دارند از محصولات جدیدی استفاده می‌کنند که هر کدام از اینها کاربردهای مختلف و البته مهمی در خروجی کار یعنی کفش کوهنوردی مناسب و درنتیجه راحتی ورزشکار دارند. و این چالشی است که تولید کنندگان این کفش ها با آن مواجه بوده‌اند. ساخت کفشی مناسب برای محیط های سخت و خشن کوهستانی با دوام بالا و کارایی و کارکرد خوب و در عین حال سبکی و قابلیت حمل مناسب بطوریکه برای کوهنورد آسیب را نباشد.
تکنولوژی کفش‌های کوهنوردی
امروزه متریال های بسیاری برای ساخت کفش‌های مستحک و در عین حال سبک به کار میروند. بعنوان نمونه می توان از گورتکس نام برد که لایه‌ای است پارچه‌ای، که در انواع پوشاک زمستانی نیز کاربرد دارد. دارای قابلیت تنفس و گردش هوا همچنین عایق و محافظت رطوبت و برودت و باد است. و از آن برای قسمت‌های مختلف کفش استفاده میشود و یا سیمپاتکس که همچون گورتکس عایق رطوبت و برودت و باد است و قابلیت گردش هوا را نیز داراست.
از لایه‌ای به نام کولار بعنوان شوک گیر و ضربه‌گیر در نقاط مختلف کفش و کفی آن میتوان استفاده کرد که استفاده از آن موجب میشود کمترین آسیب به کف پاهای کوهنورد و زانوی او وارد شود.
تین سولیت نوع دیگری از متریال است که در ساخت کفش کوهنوردی کابرد دارد و ویژگی منحصر بفرد آن این است که فصل‌های سردتر محیط داخلی کفش را گرم نگه می‌دارد. و گرمازاست.
برای زیره کفش های کوهنوردی از مواد مختلفی استفاده میشد که کاربردی ترین آنها زیره متشکل از کربن و لاستیک است که مقاومت و همچنین انعطاف لازم برای یک کفش کوهنوردی مناسب را دارا باشد. و دیگر ویژگی آن استحکام و ضدلغزش بودن آنهاست.
کفش‌های کوهنوردی تنوع بسیاری هم دارند و بسته به نیازهای کوهنوردان در شرایط آب و هوایی مختلف و همچنین در سطوح مختلف کاربرد خود را نشان می‌دهند. در ادامه به بررسی برخی از انواع کفش‌های کوهنوردی می پردازیم.
کفش‌های مخصوص پیاده روی
دسته ای از این کفش ها که ساق‌های نسبتا کوتاهی را هم دارا هستند یا کلا بدون ساقند. کفش های موسوم به پیاده روی هستند که کاربرد خود را در محیط‌های با شیب پایین و مسطح‌تر نشان می‌دهند. در قسمت پاشنه این کفش ها معمولا لایه های شوک گیر تعبیه میشود.
کفش‌های کوهپیمایی
دسته دیگر که موسوم به کوهپیایی هستند ساق‌های بلندتری نسبت به کفش‌های راهپیمایی دارند. کفی آنها دارای انعطاف است و جنس کفش‌ها از پارچه‌هایی چون گورتکس یا چرم های طبیعی یا مصنوعی میتواند ساخته شود. از این کفش ها میتوان در فصول محتلف سال استفاده کرد ولی برای وضعیت‌های سخت زمستانی چون برف و یخ کارایی کافی و لازم را نمیتوانند داشته باشند.
کفش های کوهنوردی نیمه سنگین
کفش های کوهنوردی دسته ای دیگر از کفش‌ها هستند که کفش هایی اصطلاحا نیمه سنگین اند . ویژگی این کفش ها، ساق‌های بلند بین 14 تا 19 سانتی‌متری است که کاربرد آن صیانت از مچ پای کوهنورد به هنگام صعود است که میتئواند در معرض آسیب‌ها باشد. ایم کفش‌ها و زیره آنها انعطاف بسیار کمتری دارند و کابرد آنها بیشتر برای سه فصل ابتدایی سال است و این کفش ها هم برای موقعیت های دشواری که در زمستان وجود دارد یعنی برف و یخ توصیه نمیوشند. کفش مدل آلپ قارتال در این دسته بندی قرار می گیرند.
کفش های کوهنوردی سنگین
دسته بعدی کفش‌های کوهنوردی سنگین هستند که مفش هایی با استقامت بالا و بسیار سنگین و قوی هستند و در فصل سخت زمستان نیز قابل استفاده هسند. در کفی این کفش ها انعطافی وجود ندارد و مخصوص ارتفاعات زمستانی کمتر از 5000 متر طراحی و ساخته شده اند. این کفش ها هیچگونه رد دوخت توسط نخ ها را ندارند و ساق بلندتری هم دارند. از پارچه های ضد آب ساخته میشوند و همچنین پارچه باید عایق رطوب و برودت و باد و گرم باشد. تا از پای کوهنورد محافظت کند. کاربرد این ها برای محیط های واجد برف و یخ است و اگر در محیطی عاری از اینها استفاده شود منجر به تاول زدن پای فرد میشود. در این کفش ها امکان نصب گرامپون نیز وجود دارد که همان تیغه‌های فلزی هستند که حرکت در یخ و برف را امکان پذیر میسازد.
کفش های کوهنوردی سنگین میتوانند بصورت دوپوش نیز باشند که شامل دو کفش کوچک و برگ است که بصورت لایه‌ای میتوان آنها را پوشید و یکی از لایه ها فاقد بند است و کوهنورد میتواند در صورت نیاز انها را از پا خارج کند. مدل پامیر کفش قارتال اولین کفش دو و نیم پوش ایران است
کفش‌های چهارپوش هیمالیا نوردی
کفش هیمالیا نوردی نوع دیگری از کفش های کوهنوردی است . این کفش ها یک لایه اضافه تر از کفش‌های سنگین کوهنوردی دارد و کاربرد آنها صعود به قله های مرتفع تر از 5000 است. این کفش ها کفی بسیار سختی دارند و خود کفش انعطاف بسیار پایینی دارد. پوشش این کفش و لایه رویین، یک گتر بلند و بسیار ضخیم است که پا و مچ پای کوهنورد را در بر می‌گیرد و محافظت میکند.
کفش‌های سنگ‌نوردی
نوع دیگر کفش های کوهنوردی سنگ نوردی هستند که برای صخره نوردی و دیواره ها استفاده میشوند و استحکام بیشتری در قسمت پنجه های کفش دارا هستند چون محل تحمل فشار پنجه های پا هستند. و یکی از نکته های کلیدی دیگر در رابطه با کفش های کوهنوردی مراقبت از آنهاست بطوریکه عمر کفش را طولانی‌تر کند. بدلیل استفاده از انواع متریال این کفش ها هزینه‌های زیادی دارند و چون در شرایط کوهستانی و شرایط آب و هوایی سخت مورد استفاده قرار میگیرند در صورت عدم انجام مراقبت‌ها آسیب میبینند و به پا آسیب می‌زنند و کاربرد خود را از دست می‌دهند. تصویه میشود هنگام خرید حتما به دفترچه راهنمای کفش مراجعه کنید و نکات مراقبتی را مطالعه فرامائید.
